جاودانياد دكتر محمّد معين ، بر مجلّدات ِ چهارگانهی ِ « برهان ِقاطع » جلد ِ پنجمی گشوده بود ، با عنوان ِ « تعليقات » ؛ كه در آن « اصلاح برخی مواد متن برهان ، تصحيح مطالب حواشی چهار مجلد ، بحث در بارهی لغات » و بهطور ِكلّی ، يافتههای ِ تازهی ِ وی آورده شده است . همچنين ، در پايان ِ اين جلد ، فصلی تازه افزوده بود ، تحت ِ عنوان ِ « ذيل » ، كه در آن فقراتی از يادداشتها و نظرات ِ ادبا و پژوهندگان ، با ذكر ِ نام ، درج میشد . متأسّفانه ، با درگذشت ِ دكتر معين ، « ذيل » [ و تعليقات نيز ] بسته ماند ؛ و راهی كه وی گشوده بود ، مسدود گشت ؛ در حالی كه دكتر معين به « فرهنگ ِ بسته » باور نداشت . انبان ِ افسوسخواریمان پر شده ، و گرنه بايد گفت : دريغا و افسوسا !
اين اشاره را از آن روی ضروری دانستم كه ممكن است جناب ِ دكتر علی اشرف صادقی ، از نظر ِ خويش بازگشته و آن را در مقالهای يا حاشيهی ِ كتابی اصلاح نموده باشند ؛ امّا به علّت مسدود ماندن ِ « ذيل » ِ برهان ِ قاطع ، يادداشت ِ ايشان همچنان در چاپهای ِ پی در پی ِ برهان – كه به طريقهی ِ افست انجام میگيرد – به جا مانده و تكرار میشود . نگارنده ، اين نظر را توسّط ِ ايشان اصلاحشده میدانم ، مگر اين كه خود نظر ِ ديگری داشته باشند .
□
در بخش ِ « ذيل » ِ برهان [ ج 5 ، ص 275 ] در بارهی ِ « رُستن » آمده است :
« رستن به معنی روييدن گاه در شعر به فتح اول آمده :
...
$
برای ِ اصل ِ يادداشت ، کليک کنيد .
شیراز
-
چرا با خرد خویش از در ستیزه درآییم که بهشت در کجا بود؟آیا در زمین بود یا بر
روی هوا ...
6 years ago